“Φωτιά! Βάλαν φωτιά στη Σμύρνη! Κοκκινόμαυρες φλόγες τινάζονται στον ουρανό”. Αυτό γράφει στα “Ματωμένα χώματα” η Διδώ Σωτηρίου. Το ’22, πάνω από 700.000 Έλληνες συνωθούνται στην Σμύρνη ψάχνοντας προστασία για τη ζωή τους.

Με αφορμή λοιπόν τα 90 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή η Βυρωνική Εταιρεία συνδιοργάνωσε με την Ένωση Σμυρναίων, μια εκδήλωση – αφιέρωμα στη “Σμύρνη των Ελλήνων” που περιελάμβανε ομιλία για την γενοκτονία των Χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας, μουσική παράσταση “Η Σμύρνη και η Σμυρνιά” από το τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του ΤΕΙ Ηπείρου καθώς και έκθεση με φωτογραφίες, αρχειακό υλικό αλλά και διάφορα αντικείμενα, τα οποία έσωσαν από την καταστροφή και τα έφεραν μαζί τους στην Ελλάδα οι Μικρασιάτες πρόσφυγες.

Το απόγευμα του Σαββάτου στο κατάμεστο Τρικούπειο ο πρόεδρος της Ένωσης Σμυρναίων, αντιστράτηγος Ευάγγελος Τσίρκας έκανε μια μοναδική ομιλία με συγκλονιστικά στοιχεία και αριθμούς για την γενοκτονία που έλαβε χώρα από το 1914 έως το 1922 και ήταν η αιτία για τον αφανισμό περίπου 1.350.000 Ελλήνων και Αρμενίων. Ο ομιλητής με γλαφυρότητα ανέλυσε το σχέδιο των Τούρκων για την εξαφάνιση του χριστιανικού στοιχείου από την πατρίδα του και στο τέλος, κλείνοντας, απηύθυνε έκκληση για να μην πωληθεί στο σημερινό δήμο της Σμύρνης το ελληνικής ιδιοκτησίας προξενείο, ένα από τα λιγοστά εναπομείναντα κτίρια που μαρτυρούν τις ένδοξες μέρες που έζησε εκεί ο ελληνισμός.

Προηγουμένως τόσο ο Μητροπολίτης μας κ. Κοσμάς, όσο και ο δήμαρχος Π. Κατσούλης αναφέρθηκαν στην τραγωδία και τόνισαν πως τέτοια γεγονότα έλαβαν χώρα μετά από μια μεγάλη κρίση που είχε περάσει τότε η Ελλάδα, κάνοντας παραλληλισμούς με το σήμερα και ζητώντας εγρήγορση.

Συγκινητικό ήταν και το προλόγισμα της προέδρου της Β.Ε. Ροδάνθης Φλώρου η οποία αφού αναφέρθηκε στο πρόγραμμα της εκδήλωσης κατέθεσε μια προσωπική μαρτυρία από τον ξεριζωμό της δικής της οικογένειας το 1922, πρόγονοι της οποίας έφυγαν από την Σμύρνη με 4 από τα 18 αδέλφια αφού τα υπόλοιπα είχαν χαθεί.

Ακολούθησε μουσική παράσταση από τους φοιτητές του τμήματος του ΤΕΙ Ηπείρου οι οποίοι υπό την διεύθυνση του καθηγητή τους Δημήτρη Μυστακίδη απέδωσαν θαυμάσια τραγούδια που έχουν σμυρναϊκη καταγωγή όπως το “Αμάν Κατερίνα μου”, “Μοδιστρούλα μου γλυκιά”, “Η Σμυρνιά”, “Τικ-τακ” κ.λπ.

Την εκδήλωση συντόνισε με επιτυχία η Γενική Γραμματέας της Β.Ε.Μ, Έλενα Ζαβιτσανάκη, την τεχνική υποστήριξη είχε το μέλος, καθηγητής Πληροφορικής Γιάννης Χατζής και την επιμέλεια της Μουσικής Παράστασης οι καθηγητές του ΤΕΙ Ηπείρου, Μαρία Ζουμπούλη και Γιώργος Κοκκώνης.

Την Κυριακή εγκαινιάστηκε στο Τρικούπειο η έκθεση “Η Σμύρνη των Ελλήνων” από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Κοσμά, ενώ την ξενάγηση πραγματοποίησε ο κ. Φαίδων Παπαθεοδώρου, Πολιτικός Μηχανικός – Πολεοδόμος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Σμυρναίων.

Στο τέλος πραγματοποιήθηκε και ένας γόνιμος διάλογος σχετικά με την επιθυμία της Ένωσης Σμυρναίων να βρουν υποστήριξη από τον κόσμο. Μάλιστα τόνισαν ότι δε θέλουν χρήματα αλλά να μαζέψουν ηλεκτρονικές υπογραφές από τη νεολαία και να εισακουστούν από το κράτος, ώστε να δημιουργήσουν ένα μουσείο για τον Ελληνισμό της Ανατολίας. Διακαής πόθος τους είναι να καταφέρουν να πάρουν τα προσφυγικά κτίρια στη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Η περιοχή μέχρι την δεκαετία του ‘20 άνηκε στο δήμο Αθηναίων και αποτελούσε το λεγόμενο “Κτήμα Αμπελοκήπων”. Στη συνέχεια η έκταση παραχωρήθηκε προκειμένου να δημιουργηθούν οικίες για τους Μικρασιάτες που είχαν εισρεύσει στην πρωτεύουσα.

Στα εγκαίνια της έκθεσης παραβρέθηκε ο πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου Μεσολογγίου αλλά και πλήθος κόσμου ενώ την προηγούμενη έδωσαν το παρών ο Πρόεδρος του ΤΕΙ Μεσολογγίου κ. Βαγγέλης Πολίτης-Στεργίου, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Γ. Σπανός, ο δημοτικός σύμβουλος Κ. Καλτσούλας, ο Μητροπολίτης μας και ο Πρωτοσύγκελος π. Επιφάνιος, πρόεδροι συλλόγων, εκπρόσωπος του 2/39 Σ.Ε. κ.α.